Plaats de mens centraal: een mensgerichte aanpak als motor van innovatie
Plaats de mens centraal: een mensgerichte aanpak als motor van innovatie
Uiteraard zijn technologische ontwikkelingen essentieel om te groeien, maar echte innovatie kan je enkel bereiken als je als bedrijf je mensen helemaal mee krijgt in je visie op de toekomst. Daarom brak Ank De Wilde van Absolem op het Symposium van Flanders Make een lans voor een meer mensgerichte manier van ondernemen. Ze onderstreepte onder meer het belang van soft skills en een veilige omgeving waar mensen hun gevoelens kunnen uiten.
Volgens Ank De Wilde, medeoprichter en CEO van ingenieursbureau Absolem, wordt technologie nog veel te vaak gezien als de enige echte motor van groei en innovatie. “Maar als je twee bedrijven exact dezelfde technologie geeft, zal de ene onderneming sterker bloeien dan de andere,” stelde ze. Wat het verschil dan maakt? “Een mensgerichte aanpak. Als je als bedrijf de mens centraal stelt, zal je daar altijd de vruchten van plukken.”
De Wilde wees er onder andere op dat artificiële intelligentie (AI), technologie die uiteraard een enorme impact heeft, toch nooit de kracht van het menselijke brein zal evenaren. “Je kan vragen aan AI om outside the box te denken en onverwachte verbanden te leggen, maar je zal altijd het menselijk bewustzijn nodig hebben om bevindingen naar een hoger niveau te tillen en het ethische karakter van acties te vrijwaren.”
De focus op de mens in een bedrijf lijkt misschien op het eerste gezicht een vanzelfsprekendheid, maar dat is het allesbehalve. Om dat te staven, haalde De Wilde een anekdote aan. “Iemand vertelde me recent tijdens een netwerkevent dat hij veel liever COO was dan CEO, omdat mensen managen en motiveren veel complexer is dan het managen van processen en projecten. Zo is het ook, zeker wanneer een bedrijf groeit en je het gevoel van een-op-eenrelaties begint te verliezen.”
Inzichten uit sociale wetenschappen
Volgens De Wilde ligt de kiem van veel problemen in het onderwijs in businessscholen, waar de focus teveel ligt op zaken die duidelijk meetbaar zijn: numerieke uitkomsten en financiële resultaten. ‘Harde’ wetenschap dus. Maar De Wilde vindt dat de termen ‘harde’ en ‘zachte’ wetenschap vaak verkeerd geïnterpreteerd worden.
“Harde wetenschap wordt vaak verkeerdelijk gezien als moeilijker en gebaseerd op ware wetenschappelijke principes, terwijl zachte wetenschap dikwijls als zweverig wordt beschouwd. Maar vergelijk bijvoorbeeld een chemisch experiment en een test rond menselijk gedrag. Het is veel gemakkelijker om chemische mengsels in positieve en negatieve controlegroepen onder te delen, dan om iets gelijkaardigs te doen bij mensen. Iedere wetenschappelijke discipline is moeilijk, als je ze goed wil beoefenen.”
De CEO van Absolem pleit voor meer aandacht voor nieuwe inzichten van sociale wetenschappers, bijvoorbeeld rond groepsdynamiek. “Als je de complexiteit van menselijke relaties beter onder ogen durft zien, zal dat heel concrete resultaten opleveren voor je bedrijf. Alsof de motor van je bedrijf gevuld wordt met een nieuw soort brandstof.”
Het belang van soft skills
Als je geen mensgericht beleid voert, zal je zonder twijfel talent verliezen, betoogde De Wilde. Ze verwees naar onderzoek dat toont dat 80% van de bedrijfswerknemers zich niet verbonden voelt met zijn of haar bedrijf. “Wat niet wil zeggen dat ze hun job beu zijn, ze hebben gewoon geen klik meer met hun bedrijf. Dit zijn mensen die hun job zullen inruilen voor exact hetzelfde werk bij een ander bedrijf, voor zowat hetzelfde loon. Omdat ze op zoek zijn naar een gevoel van doelgerichtheid, een sense of purpose.”
Zelfs als ze niet uitkijken naar een andere job, kan je mensen op de werkvloer kwijtraken. “36,8% van de Vlaamse werknemers heeft last van stress of mentale vermoeidheid. 14% had in de laatste jaren een vorm van burn-out. Dat zijn toch schokkend hoge cijfers. En maak je geen illusies, de beste technologie zal je bedrijf niet kunnen redden als je mensen hun beste beentje niet meer kunnen of willen voorzetten.”
Maar hoe kun je de band met je mensen aanhalen en hen gemotiveerd houden op de weg naar innovatie? Daarbij zijn soft skills cruciaal, stelde de CEO van Absolem. “Ik noem het zelf liever ‘menselijke vaardigheden’: vaardigheden zoals communicatie en empathie, creativiteit en aanpassingsvermogen, veerkracht en zelfsturing. Geen tastbare hardware, maar wel onmisbare bekwaamheden die niet door machines kunnen worden overgenomen. Je moet er ook hard aan werken, ze zijn niet gemakkelijk te leren.”
Geen human resources
De Wilde benadrukte eveneens het belang van een veilige omgeving waar werknemers hun gevoelens kunnen uiten. Concreet adviseerde ze leiders om regelmatig diepgaande check-ins te organiseren, waarbij het essentieel is om geen snelle verbeteringen te willen forceren of de problemen van mensen in een ander perspectief te stellen. “Zorg ervoor dat mensen zich in de eerste plaats gehoord voelen. Het is belangrijk om mensen te ontmoeten waar ze zijn, niet waar we willen dat ze zijn. Veiligheid is veel meer dan de afwezigheid van bedreiging, het is de aanwezigheid van verbinding.”
De CEO drukte leiders ook op het hart om mensen niet te zien als human resources of menselijke grondstoffen die je zomaar kan kneden om een positie in te vullen die het bedrijf goed uitkomt. “Je kan een olifant niet leren hoe in een boom te klimmen. Het is van wezenlijk belang om eerst goed te kijken naar de persoonlijkheid en kerntalenten van mensen, hen dan in te zetten op posities die daarbij aansluiten, en hen te helpen om hun competenties verder te ontwikkelen.”
“Alleen dan zullen ze de energie hebben om gemotiveerd te blijven, snel bij te leren en uitstekende resultaten te behalen. Als je hen inzet op posities die niet bij hen passen, zullen ze niet alleen mindere resultaten voorleggen, maar bovendien na verloop van tijd ook opbranden.”
Zelfsturing en participatieve besluitvorming
Als afsluiter benadrukte De Wilde de nood aan meer leiderschap in bedrijven, en minder hiërarchie. “Hiërarchische structuren zoals we die nu kennen, leggen mensen het zwijgen op en leiden tot ego-gedreven besluitvorming. Discussies moeten gewonnen worden met inzichten, niet met jobtitels.”
Daarom is het belangrijk om voldoende elementen van zelfsturing, flexibiliteit en participatieve besluitvorming te integreren in je bedrijfscultuur. “Als je mensen genoeg vertrouwt om ze aan te nemen, geef ze dan ook het vertrouwen om hun werk te doen zoals zij dat willen en beslissingen te nemen op basis van hun inzichten. Zo krijg je toegang tot een collectieve intellectuele kracht en emotionele intelligentie die je als bedrijf in staat zullen stellen om je aan te passen aan een snel veranderende economische realiteit.”
Deze presentatie maakte deel uit van het Symposium van Flanders Make, het jaarlijkse event waarop (inter)nationale sprekers de technologische trends voorstellen die de toekomst van de industrie zullen bepalen. De editie van 2022 stond in het teken van de weg naar ‘een duurzame, digitale en competitieve industrie’.
