Mens & machine: hand in hand op de werkvloer van morgen

Werknemers staan soms weigerachtig tegenover de toenemende automatisering op de werkvloer. Nochtans biedt het tal van voordelen: door de sterktes van mens en machine te combineren, wapenen we de Vlaamse industrie voor de toekomst. Onderzoekscentrum Flanders Make helpt bedrijven om voluit in te zetten op Industrie 4.0 en de bijbehorende digitalisering van hun organisatie, met oog voor het menselijke aspect. Inzetten op kwaliteitsvol, werkbaar werk is een win-win voor zowel werkgevers als werknemers. Voor werknemers wordt het werk boeiender en makkelijker uitvoerbaar dankzij nieuwe technologieën. Organisaties kunnen op hun beurt rekenen op gemotiveerde, competente en productieve werknemers.

Hieronder beantwoorden we drie veelgestelde vragen rond werkbaar werk en innovatie.

De fabriek van de toekomst genereert een continue stroom aan data. Hierdoor krijgen we nieuwe inzichten die helpen om de efficiëntie van ons werk te verhogen.

Het zorgt onder meer voor een snellere en foutloze productie, maar ook voor minder verspilling van grondstoffen, energie en water. Met data kunnen we zelfs onderhoudsperiodes voorspellen, zodat onnodige machinestilstanden tot het verleden behoren. Dit biedt grote kansen voor de productie en productiviteit in Vlaanderen. Arbeidskosten zullen minder doorwegen, zodat productieprocessen die wegens de loonkost verhuisden, naar ons land kunnen terugkeren. Zo houden we onze concurrentiekracht en welvaart op peil.

Werknemers krijgen digitale werkinstructies op hun werkblad, geprojecteerd van bovenaf door een beamer. Op deze manier krijgen ze duidelijke aanwijzingen over welke onderdelen ze nodig hebben en hoe ze deze moeten monteren. Er volgt bovendien meteen een melding bij incorrecte handelingen. Hierdoor zijn operatoren in staat om snel verschillende producten te assembleren en kunnen ook mensen met fysieke en mentale beperkingen, bijvoorbeeld in maatwerkbedrijven, complexere taken uitvoeren.

Een augmented realitybril kan de opleiding en ondersteuning van werknemers vereenvoudigen. Zo kan een technieker op locatie instructies krijgen van een expert op afstand. Deze expert kan communiceren met de technieker en aantekeningen maken in het gezichtsveld van de bril. Zo helpt hij de technieker vanop afstand op een handenvrije manier. 

Collaboratieve robots of cobots zijn ontworpen om veilig samen te werken met mensen in dezelfde werkomgeving. Een cobot is de ideale assistent: het kan lastige en zware, repetitieve handelingen overnemen en zorgt zelfs voor een derde hand tijdens de productie. De toevoeging van artificiële intelligentie aan deze robotsystemen zal een revolutie teweegbrengen in de manier waarop mens en robot samenwerken. Zo kan een werknemer bijvoorbeeld een handeling voordoen, waardoor de cobot de taak aanleert en kan overnemen. 

Bovendien is het steeds moeilijker om werkkrachten in de landbouw en fruitteelt te vinden, zoals mensen die aardbeien plukken. Een aardbeiplukrobot die ziet welke aardbeien rijp zijn en daarnaast in staat is om de vruchten te plukken zonder ze te pletten, kan deze taak perfect overnemen. Drones kunnen dan weer dankzij artificiële intelligentie (AI) het aantal aardbeien vanuit de lucht tellen. Op deze manier helpen ze gewastelers om de oogst nauwkeuriger te voorspellen.