Voorwaarts richting Industrie 4.0: hoe je stap per stap je bedrijf digitaal kan transformeren
Voorwaarts richting Industrie 4.0: hoe je stap per stap je bedrijf digitaal kan transformeren
Als bedrijf lijkt de weg naar digitale transformatie soms oneindig lang en bezaaid met obstakels. Biba Visnjicki van de Tembo groep gaf daarom op het Symposium concreet advies over hoe je stap voor stap vooruitgang kunt maken. Ze beperkte zich niet tot het technologische domein, maar liet ook zien hoe je je mensen helemaal mee aan boord kunt krijgen voor de nodige ingrijpende veranderingen.
De Tembo groep (de voormalige ITM Group) van technologiebedrijven bestaat al sinds 1912, met een Nederlands tabaksbedrijf als bakermat. Ondertussen bevat ze 18 bedrijven in tien landen. “Onze filosofie om deze verschillende ondernemingen samen te brengen, heeft een duidelijke digitale ruggengraat,” vertelde Biba Visnjicki, hoofd digitalisatie bij de Tembo-groep. “Digitale transformatie helpt ons ervoor te zorgen dat er een doeltreffende wisselwerking bestaat tussen de diverse delen, die zo een geïntegreerd geheel kunnen vormen.”
Om duidelijk te maken waar digitale transformatie voor staat, verwees Visnjicki naar de wereld van de autosport Formule 1. “In de jaren 1960 reed de Britse kampioen John Surtees nog rond in een auto zonder digitale ondersteuning, waardoor hij dus onmiskenbaar de hoofdverantwoordelijke was voor de prestaties van de auto.” Zo’n 40 jaar later kon de Duitse rekordmeister Michael Schumacher rekenen op stevig verbeterde hardware van de auto en cockpit. Hij kreeg een constante stroom van informatie mee via zijn dashboard en assistentie van controlesystemen.
“Max Verstappen, de meest recente wereldkampioen, krijgt nu nog veel uitgebreidere digitale steun van zijn team en heeft het voordeel van een uitermate gebruiksvriendelijke informatie-aanvoer,” vervolgde Visnjicki. “Er bestaat een digital twin van zijn bolide, waardoor de performantie van die auto veel beter gefinetuned kan worden. De technologie in F1 heeft dus een gehele digitale metamorfose doorgemaakt.” Op gelijkaardige manier moeten bedrijven investeren in de transitie naar Industrie 4.0 als ze competitief willen blijven op de globale markt.
Partnerschappen met onderzoekers en bedrijven
Om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen, werkt de Tembo-groep samen met vier universiteiten – in Nederland, Luxemburg en Duitsland. De technologiegroep richtte bovendien haar eigen innovatiecentrum op. “Zo vergaren we de nodige kennis om als ‘oude’ groep, met een lange geschiedenis, tegelijkertijd toch jong te blijven en mee te zijn met de nieuwste trends.”
Visnjicki stelde ook de brede digitalisatiestrategie voor van de groep. Die heeft vier doelen: meer waarde creëren voor de klanten, de efficiëntie van de organisatie verbeteren, nieuwe businessmodellen mogelijk maken en innovatie stimuleren. Om die te bereiken, zijn er investeringen nodig in vier domeinen: de productiesystemen, digitale infrastructuur en instrumenten, een programma voor competentieontwikkeling, en tenslotte ook in het talent en netwerk van de groep.
"Bij het verbeteren van productiesystemen, is het relatief eenvoudig om een plan van aanpak te ontwikkelen om je machines een update te geven, maar het is al ingewikkelder om bijvoorbeeld te werken aan je wendbaarheid als bedrijf en je flexibiliteit tegenover de veranderende wensen van klanten,” stelde ze. “Het is daarom een goed idee om samenwerkingen aan te gaan met onderzoeksinstellingen, maar ook met andere bedrijven.” Tembo-groep zette zo, naast haar algemene partnerschap met universiteiten, voor een specifieke uitdaging ook een samenwerking op met technologiegroep Siemens.
Mensen uit hun comfortzone halen
Zo’n ingrijpende transformatie kost uiteraard tijd en geld, maar wat dikwijls over het hoofd gezien wordt, is dat het ook een grote aanpassing vergt op het menselijke domein. “De complexiteit van dit proces ligt absoluut niet enkel op het technologische gebied. Je kan als bedrijf het verschil maken door problemen aan te pakken die gerelateerd zijn aan de samenwerking tussen de werknemers.”
Wat zijn dergelijke uitdagingen precies? Visnjicki somde er een heel aantal op: een gebrek aan transparantie, versnipperde communicatie, lange besluitvormingsprocessen, opportunisme, angstgedreven management, een gebrek aan langetermijnvisie en een slecht gebruik van externe innovatiebronnen in een ecosysteem.
“Het is ook niet gemakkelijk om mensen uit hun huidige comfortzone te krijgen en hen te laten inzien dat ze het beter zullen hebben in hun nieuwe comfortzone, en dat die ook langer zal standhouden. Het moet ook duidelijk zijn dat traditionele hiërarchische systemen niet meer werken,” zei ze. “Een meer recente uitdaging betreft het doeltreffend inpassen van data-teams, zodat zij de rest van het bedrijf correct helpen aansturen.”
Het goede voorbeeld geven
De digitalisatie-expert gaf ook een resem concrete tips om als bedrijf je mensen te gidsen richting deze essentiële metamorfose. “Steun je managers in hun missie om hun teams efficiënt te coachen. Het kweken van vertrouwen door consistente communicatie is daarbij essentieel.”
Ze benadrukte het belang van het creëren van een context waarin het aantrekkelijk wordt voor mensen om te werken aan hun competenties, op hun eigen tempo. Daarbij moet de ervaring van oudere werknemers naar waarde worden geschat. “Zorg er ook voor dat je teams multifunctioneel worden, inzetbaar over verschillende afdelingen heen.”
Leiders in bedrijven drukte Visnjicki op het hart om ten allen tijde het goede voorbeeld te geven. “Blijf ook voortdurend de algemene visie uitdragen, en de concrete voordelen die die met zich meebrengt. En vooral: blijf geduldig. Dit is niet iets dat je op vandaag op morgen kunt bereiken, en soms zul je na drie stappen voorwaarts weer twee stappen terug moeten zetten. Maar als je een helder idee hebt van waar je naar toe wil, en daar stelselmatig naar toe werkt, dan zullen je klanten je ook volgen op je pad richting digitalisatie.”
Deze keynote maakte deel uit van het Symposium van Flanders Make, het jaarlijkse event waarop (inter)nationale sprekers de technologische trends voorstellen die de toekomst van de industrie zullen bepalen. De editie van 2022 stond in het teken van de weg naar ‘een duurzame, digitale en competitieve industrie’.
